NASZ PATRON - Św. Jan Chrzciciel 

hebr. imię biblijne Johhanan - "Bóg jest łaskawy"

Życie

Urodził się w Judei, prawdopodobnie w Ain Karim, jako syn kapłana Zachariasza i Elżbiety, krewnej Maryi (Łk 1,5-80). Jego narodzenie zwiastował anioł Gabriel, ukazując się Zachariaszowi podczas składania ofiary kadzielnej w świątyni w Jerozolimie. On też zapowiedział mu, że dziecko ma otrzymać imię Jan.. Elżbieta , podeszła w latach długo była bezpłodna i modlitwy do Boga odniosły swój skutek . Gdy spotkała Maryję rozpoznała widzialnie swój odmienny stan i została napełniona Duchem Świętym, co tradycja tłumaczy, że Jan również został wówczas także napełniony łaską uświęcającą, a więc i uwolniony od grzechu pierworodnego. Z tej przyczyny Kościół obchodzi uroczystość ku czci świętego nie tylko w dniu jego męczeńskiej śmierci (29 sierpnia), jak to jest przyjęte, ale także w dniu narodzin (24 czerwca).Jan swą młodość spędził na pustyni Judzkiej, gdzie podjął życie ascety. Wielu naukowców uważa się, że dorastał on i wychowywał się wśród esseńczyków, którzy mieli swoją kolonię w Qumran, nad brzegiem Morza Martwego. Około 28/29 roku Jan rozpoczął publiczne nauczanie oraz udzielał chrztu nawrócenia i pokuty . Według Biblii chrzcił ludzi , którzy przyjmowali jego poruszającą naukę "na pustyni, po drugiej stronie Jordanu". Zdaniem naukowców było miejsce po wschodniej stronie rzeki, w dzisiejszej Jordanii, choć chrześcijanie z pierwszych wieków wskazywali na miejsca w okolicach Jerycha w regionie Ainon ("terenie wielu źródeł"), również na wschód od Jordanu. To on wskazał na Jezusa jako na oczekiwanego Mesjasza
(J 1,20-34) i Baranka Bożego (J 1,29 nn) .

Męczeństwo

Gdy wystąpił przeciw królowi Herodowi Antypasowi, potępiając jego kazirodcze małżeństwo ze swą bratową Herodiadą, został aresztowany i uwięziony w twierdzy Macheron (Mt 11,2-6), Nie odważył się go jednak zabić , bo bał się ludu, który uważał Jana za proroka. Herodiada znalazła jednak sposób . Wyprawiła urodziny swemu konkubinowi i gdy goście szukali okazji do rozrywki i zabawy kazała zatańczyć swojej córce Salome, której zmysłowy taniec tak się spodobał Herodowi, że przysiągł dać jej wszystko, o co go poprosi. Ona namówiona przez matkę, poprosiła króla o głowę Jana Chrzciciela. Herod, związany przysięgą, kazał ściąć głowę Jan i przynieść go dziwczęciu na misie . Ewangelista nie pisze jak zareagowała dziewczyna na ten okrutny widok. Zob (Mk 6,17-28). Jan miał wtedy około trzydziestu lat.

Kult

Został pierwszym świętym , którego czcił cały Kościół . Jemu dedykowana jest bazylika rzymska św. Jana na Lateranie, przy której przez prawie 1000 lat mieli swoją siedzibę papieże. Do wielkich sanktuariów należała też bazylika, wystawiona ku jego czci w Damaszku przez cesarza Teodozego I Wielkiego (379–395). Dzisiaj jest tam meczet turecki. W jego zachodniej części znajduje się marmurowy grobowiec, mający według tradycji zawierać głowę św. Jana ( mahometanie czczą św. Jana jako jednego z wielkich proroków). Pod Jerozolimą, na miejscu domku św. Elżbiety i Zachariasza stoi dziś kościół. O żywym kulcie świadczy i to, że aż kilkadziesiąt miast szczyciło się posiadaniem jego relikwii. Nie były one prawdziwe, ale dowodziły kultu jakim się cieszył nasz święty.

Św. Jan Chrzciciel jest patronem kowali i misjonarzy, tkaczy, krawców, kuśnierzy, garbarzy, farbiarzy, siodlarzy, właścicieli winnic, oberżystów, bednarzy, kominiarzy, stolarzy, architektów, murarzy, kamieniarzy, właścicieli kin, pasterzy, rolników, muzyków, tancerzy, pieśniarzy, jest opiekunem winnic, zwierząt domowych, owiec , baranów; jest wzywany w razie padaczki, bólu głowy, chrypy, zawrotów głowy, chorób dzieci i w przypadku gradobicia.
Jest patronem Austrii, Francji, Holandii, Malty, Niemiec, Prowansji, Węgier; Akwitanii, Aragonii; archidiecezji warszawskiej i wrocławskiej; Amiens, Awinionu, Bonn, Florencji, Frankfurtu nad Menem, Kolonii, Lipska, Lyonu, Neapolu, Norymbergi, Nysy, Wiednia, Wrocławia; a także patronem zakonów, np. joannitów (Kawalerów Maltańskich)

Ikonografia

przedstawia go jako : dziecko, młodzieńca ubranego w skórę zwierzęcą albo płaszcz z sierści wielbłąda.
Jego atrybutami są: baranek na ramieniu, na księdze lub u stóp, baranek z kielichem, chłopiec bawiący się z barankiem, głowa na misie, krzyż.

Apokryfy o Janie Chrzcicielu

W apokryfach czyli pismach starochrześcijańskich , które nie zostały zaliczone do kanonu ksiąg Pisma świętego a są czasowo bliskie Ewangeliom i listom apostolskim, postać Jana Chrzciciela pojawia się wiele razy. Spośród wielu dokumentów na uwagę zasługuje list znaleziony przez profesora A. Minganę. Uczony ten, urodzony w Iraku, a mieszkający w Anglii, w czasie swoich podróży na Bliski Wschód zgromadził ponad 600 manuskryptów w języku syryjskim i arabskim. W jego zbiorach znalazły się dwa manuskrypty apokryfu Vita Ioannis Baptistae.( Zycie Jana Chrzciciela) Autorstwo tego apokryfu przypisywane jest Serapionowi, biskupowi jednej z diecezji w Egipcie. (385-412 r.). Tekst ten ma cztery części. Pierwsza opisuje historię narodzenia Jana, czerpiąc obficie z Ewangelii wg Łk 1-2 i Mt 2; widać tu także podobieństwo do innego apokryfu zwanego Protoewangelią Jakuba. Druga część dotyczy pobytu Jana wraz z jego matką na pustyni. Autor przedstawia tu okoliczności śmierci Zachariasza, a później śmierć i pogrzeb Elżbiety. Czytelnik nie znajdzie tu jednak bezpośrednich nawiązań do relacji ewangelistów. Trzecia część opisuje działalność Jana Chrzciciela nad Jordanem (w tym chrzest Jezusa), jego uwięzienie , spotkanie z królem Herodem, i w konsekwencji męczeńską śmierć. Jego głowa miała przez trzy lata unosić się nad Jerozolimą, wołając słowa: "Herodzie, nie wolno ci mieć żony twojego brata". Ostatnie strony tekstu opowiadają o tym, co stało się z ciałem i głową świętego i nawiązują do wydarzeń współczesnych bp.Serapionowi (przeniesienie ciała z Sebasty do Aleksandrii i konsekracja kościoła dedykowanego świętemu). Do tekstu zostało dołączone pięć krótkich opisów cudów, dokonanych za przyczyną Jana Chrzciciela; choć autorstwo tych relacji jest z pewnością późniejsze.